Chuyên gia y tế cảnh báo người dân không tự ý hít thở oxy tinh khiết từ bình oxy mini tại nhà

Ngày 2/12/2019, báo vnexpress có bài viết về việc một số người lao động trí óc dùng bình oxy mini để thở cho tỉnh táo tinh thần và giảm stress.

Người dân sống tại các khu vực nhiều khói bụi như công trình thi công, cho rằng dùng bình thở oxy là cách để tự cứu mình. Vài phút thở oxi tinh khiết sẽ giúp bù đắp lại cho cơ thể những  lúc hít phải khói bụi.

Điều này có đúng không?

Bình oxy mini là loại bình nhôm có nén khí oxy tinh khiết và có thêm lượng nhỏ mùi thơm như mùi cam, mùi bạc hà… Các loại bình oxy mini này đều có gắn mặt nạ ở đầu ống van, khi sử dụng nhấn nút van oxy sẽ xả ra để người dùng hít thở. Bình thở oxy mini có nhiều loại dung tích, nhiều nhà cung cấp và giá …

Thông tin trên một trang chuyên cung cấp bình oxy y tế và bình oxy công nghiệp cho biết: “Khí oxy y tế thường có độ tinh khiết 99,5%, thường dùng để cấp cứu cho người bị ngạt, bệnh tim, các bệnh về rối loạn nhịp thở; cung cấp dưỡng khí cho người lặn, dùng cho người leo núi, du hành vũ trụ…Ngoài ra, các bệnh nhân mắc bệnh tim, hen suyễn, vận động viên thể thao… cũng cần thở thường xuyên. Ngoài ra, còn có thể sử dụng như một thiết bị hỗ trợ khi xảy ra sự cố hỏa hoạn, ngộ độc khí...’

Tuy vậy, khác với khuyến cáo từ các chuyên gia y tế, bình oxy mini đang được quảng cáo là có thể dùng cho tất cả mọi người.

Không nên tự ý thở oxy tinh khiết ở nhà

“Không nên tự ý thở oxy nguyên chất ở nhà” là khuyến cáo mà trang vneconomy.vn đưa ra trong bài viết đăng tải ngày 25/8/2019.

Báo này cho biết: “Ở người khỏe mạnh, chức năng phổi và các cơ quan bình thường, lượng ôxy cần thiết cho mọi hoạt động của cơ thể được cung cấp đầy đủ trong lượng không khí với áp suất 1 atmosphere ở độ cao tương đương mặt nước biển với lượng ôxy chiếm khoảng 21%. Nhưng trong nhiều trường hợp bệnh lý (tổn thương phổi, tổn thương tim, thiếu máu nặng…), lượng ôxy 21% trong không khí không thể cung cấp đủ cho nhu cầu của cơ thể, khi đó, phải cho bệnh nhân thở thêm ôxy nguyên chất đã được chiết tách khỏi không khí bình thường. Lúc này lượng ôxy hít vào phổi bệnh nhân cao hơn 21% và có thể lên đến xấp xỉ 100%”.

Như vậy, hiện tượng người dân đua nhau mua bình oxy mini có oxy nguyên chất về nhà thở, với quan niệm oxy nguyên chất tốt cho sức khỏe là không chính xác.

Các chuyên gia y tế cho rằng oxy nguyên chất như là một loại thuốc, không phải ai cũng nên sử dụng. Chia sẻ trên Vnexpress, bác sĩ Quách Minh Phong, Trưởng Đơn vị hô hấp, Bệnh viện Quận 2, cho biết: “Trong quá trình điều trị, bác sĩ chỉ định thở oxy cho những bệnh nhân bị suy hô hấp cấp do cơn hen phế quản cấp, đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phổi, ngộ độc cấp làm giảm khả năng vận chuyển oxy của máu... Một số trường hợp mạn tính như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, xơ phổi, phải dùng oxy lâu dài tại nhà sau khi được điều trị qua đợt cấp. Đối với những người không bị suy hô hấp sẽ không có chỉ định dùng oxy’.

Thở oxy tinh khiết không hoàn toàn vô hại

Trên thực tế, thở ôxy không phải là vô hại hoàn toàn như mọi người vẫn nghĩ. Ôxy cũng gây nhiều tác dụng không mong muốn, đặc biệt là khi thở với nồng độ cao và kéo dài. Thở ôxy quá nhiều sẽ ức chế trung tâm hô hấp, làm chậm nhịp thở, giảm thông khí, gây tăng CO2 máu, điều rất nên tránh ở bệnh nhân có bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Nồng độ ôxy quá cao sẽ tạo các gốc ôxy hóa làm tổn thương màng phế nang - mao mạch, gây thương tổn tại phổi. Thở ôxy kéo dài gây mệt mỏi, đau đầu chóng mặt, ù tai. Thở ôxy cũng có thể gây bong võng mạc ở trẻ sơ sinh, nhất là trẻ sơ sinh non tháng.

Khi muốn thở oxy tại nhà, phải có chỉ định của bác sĩ và cần theo dõi chặt chẽ, tuân thủ các quy định về liều lượng, thời gian thở oxy.

Ngoài ra còn cần đặc biệt lưu ý, oxy chính là chất dễ gây cháy nổ rất nhanh và mạnh. Nếu không tuân thủ các quy định an toàn, bình oxy cũng gây nguy hiểm như trữ xăng, dầu trong gia đình vậy.